Sitatlar

ZƏRDABİDƏN

Deyirlər bir dəmirçi “Pulum, varım yoxdur, necə oxudum uşağımı?” soruşmuşdu. Həsən bəy də təmkinini pozmadan özünəməxsus şəkildə aramla deyib: “Zindanını, çəkicini sat, amma balanı oxut”

Biz müsəlmanlarıq. Ac qurd kimi bir-birimizi yemək qəsdində olub, “el, cəmiyyət üçün ağlayan gözdən olar” məsələmizin təriqi ilə dolanırıq.

Həqiqət biz bir-birimiz ilə xoruz-beçə kimi cəmaətin, ələlxüsus xaricilərin hüzurunda döyüşməmiz çox eyibdir. Bizim bədbəxt müsəlman taifəsi qeyrilərdən geridə qalıb xab-qəflətdən oyana bilmədiyinin bir böyük səbəbi də budur ki, biz öz nəfsimizi öldürə bilməyib qeyri vacibli işləri kənara qoyub bir-birimiz ilə tutuşub qeyriləri özümüzə güldürürük. Bəsdir, belə məsləkdən əl çəkəlim. 

Hər bir xalqın xoşbəxtliyi və ya bədbəxtliyi, uşaqların tərbiyəsinin necə qoyulmasından asılıdır.

Hər bir vilayətin qəzeti gərək o vilayətin aynası olsun 

 ZƏRDABİ HAQQINDA

   R.Bədəlov "Zərdabi": Mənim üçün Zərdabi ən böyuk azərbaycanlıdır - bir çox səbəblərdən. Əgər fikrimi mümkün qədər qısa ifadə etsəm, məhz Zərdabi Azərbaycanda “Avropaya pəncərə açdı”. Bu pəncərə genuş yaxud darmı idi, qapılar taybatay açılmış yaxud azacıq aralanmışdı, biz bu pəncərədən yaxud qapıdan keçə bildikmi və ya onu üzümüzə kip bağladıq- bu kimi suallar xususi araşdirma tələb edir. Amma real prossslər məhz onun, Həsən bəy Zərdabinin fəaliyyətindən başlandı. Məhz Zərdabi avropa ölkələrinin inkişafında , bu ölkələrdə  elmi təhsil və mənəvi azadlıqların üstün olmasını əsas səbəb kimi müyyən etmiş və bunu  azərbaycanlılar qarşısında vəzifə kimi qoymuşdur.

    R.Bədəlov "Zərdabi": XIX əsrin sonu - XX əsrin əvvəlinə marifçilik ehtirasları Azərbaycanda ziyalı təbəqəsinin və formalaşmaqda olan milli burjaziyanın kifayət qədər tutumlu hissəsini əhatə etmişdir. Zərdabinin özü də Bakıya 16 illlik ayrılıqdan sonra qayıtdıqda bu irəlləyişə təccublənmişdir. Ancaq zaman göstərdi ki, onu yenə də başa düşmürlər. Həsən bəy Zərdabi dühasını həqiqi miqyasda anlatmaq üçün, ona ölmək lazım gəldi...

A.Zamanov "Vətəndaşlıq rəşadəti"(“Əməl dostları” kitabı, “Yazıçı”, 1979)

   Qaşımbəy Bəzirov: Yetmiş sinninə çatan, bir böylə zəhmət və bəlalara səbir edən kişi axır gərək öləydi, bizi düşündürən, bizi ağladan millətimiz içində bu növ ürəyi, dili, əfalı, məsləki bir qorxusuz, sözün açlq-açlqlna deyən millət mücahiddinin qaib olmasıdır. Çoxdurmu belə iş görənlərimiz? Çoxdurmu belə saf, sadiq, biqərəz iş dalınca gedənlərimiz? Əfsus, həzar əfsus, çox azdır... 

Ziyəddin Göyüşov: XIX əsrin ikinci yarısında Azərbaycanda ictimai, fəlsəfi və elmi fikrin görkəmli nümayəndələrindən biri olan Zərdabi Azərbaycan ziyalılarının bütöv bir nəslini yetişdirmişdir. Təsadüfi deyildir ki, müasirləri onu “Zaqafqaziya müsəlman ziyalılarının müəllimi və mənəvi atası” adlandırmışdır...

Əli bəy Hüseynzadə: Aləmi-islam bir qaranlıq içərisində qaldığı zaman bu adam əlinə məşəl alıb qaranlığı işıqlandırmağa çalışmışdır. O məşəl nə idi? Əvvəlinci mətbu bu kəlam idi...

 ZƏRDAB HAQQINDA

"Zərdab mənim üçün dünyanın başladığı yerdir. Əvvəllər elə bilirdim ki, dünya elə Zərdab boydadır. Sonra öyrəndim ki, Zərdab xəritədə belə, çətin tapılan kiçik bir yer imiş. Amma onun mənim öz dünyamdakı yeri elə uşaqlıq düşüncəmdəki kimi sonsuzdur. Mübaliğəsiz deyirəm: Zərdab mənim üçün kənddir, şəhərdir, ölkədir, qitədir. Bəzən dükan-bazardan bir köynək, paltar alanda satıcı başlayır malını tərifləməyə ki, təmiz Türkiyə malıdır. Həmin vaxt onun sözünü kəsib deyirəm ki, varsa mənə təmiz Zərdab malı ver.

ÜRFAN MƏMMƏDLI

"Kürün üstündə istirahət etməli bir yerdə oturduq. Özüm də hiss eləmədən xəyalım qanadlanıb haralarasa uçub getdi. Harada olduğumu unutdum. Mənə elə gəldi ki, tanımadığım bir yerdəyəm. Kür nə qədər gözəl imiş? Deməli, adam əlində olan bir şeyin qiymətini çətin dərk edir. Şəxsən mən öz qəlbimdə Kürə öz dəyərini verə bilməmişəm. Kür Zərdab üçün Allahın bəxş etdiyi bir sərvətdir. Onun qədrini bilməliyik."

ÜRFAN MƏMMƏDLI